بیانیه جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه مراغه و جمعی از دفاتر آذربایجان جامعه اسلامی دانشجویان در پی اظهارات اخیر رجب طیب اردوغان درخصوص تبریز و جغرافیای معنوی جهان

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا. (آل‌عمران/ ۱۰۳)

و همگی به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید که چگونه با یکدیگر دشمن بودید و او میان دل‌های شما پیوند و الفت ایجاد کرد. در نتیجه، به لطف او با هم برادر شدید.

اظهارات اخیر رئیس‌جمهور ترکیه مبنی بر معرفی تبریز به عنوان بخشی از جغرافیای معنوی جهان ترک، نه تنها خالی از پایه و اساس تاریخی است، بلکه تلاشی آشکار برای دامن زدن به اختلافات در منطقه‌ای است که بیش از هر زمان دیگری به همبستگی و وحدت نیاز دارد.

جناب آقای اردوغان، این نخستین بار نیست که سیاست‌های شما به جای تقویت وحدت اسلامی، به تشدید تنش و اختلاف انجامیده است. سیاست‌های مداخله‌جویانه در سوریه، حمایت‌های دوپهلو از رژیم صهیونیستی و تلاش برای ایجاد هژمونی منطقه‌ای، گواهی بر این مدعاست. امروز نیز، در زمانی که آرمان فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی نیازمند اجماع و اتحاد مسلمانان است، اظهارات نابخردانه شما وحدت امت اسلامی را به خطر انداخته است؛ در حالی که اکثر مناطقی که شما از آن‌ها تحت عنوان جغرافیای معنوی ترک نام برده‌اید مانند سوریه، غزه، حلب و قدس یا در اشغال رژیم صهیونیستی هستند و یا مورد تعرض این رژیم قرار گرفتند.

نکته عجیب‌تر آن است که این سخنان در شرایطی بیان می‌شود که ملت ترکیه درگیر اعتراضات گسترده علیه سیاست‌های اقتصادی، سیاسی و سرکوبگرانه شماست. آیا این تلاش برای پرت کردن توجه افکار عمومی از بحران‌های داخلی و خاموش کردن صدای معترضان با طرح موضوعاتی انحرافی نظیر جغرافیای معنوی، همان سیاست تفرقه‌افکنی نیست که سال‌هاست از سوی رژیم‌های استبدادی دنبال می‌شود؟

اگرچه در شرایط فعلی سخن گفتن از اختلافات و جغرافیای معنوی به صلاح نیست، اما اگر پیرو حرف‌های شما قرار بر بازخوانی تاریخ و جغرافیا باشد، باید یادآور شویم که ترکیه کنونی از وان گرفته تا ارزروم و از دیار بکر گرفته تا آنکارا، زمانی در بستر تمدن ایرانی جای داشتند و سربازان ایران‌زمین در نبردهایی همچون گرانیکوس و دارا در برابر یونان و روم از آناتولی که بخشی از خاک ایران‌زمین بود، دفاع کردند.

شاعران پارسی‌گوی همچون نظامی گنجوی در جمهوری آذربایجان کنونی، عبدالرحمن جامی در افغانستان کنونی، امیر خسرو دهلوی در هند کنونی و مولوی زاده بلخ در افغانستان امروزی و مدفون در قونیه ترکیه امروزی، گواهی بر این ادعاست که جغرافیای معنوی ایران‌زمین از شرق تا غرب گسترده است.

آقای اردوغان، ملت ایران به رسم عقد اخوت اسلامی و مصالح امت بنای بر پررنگ‌تر کردن اختلافات را ندارد، ولی به جهت جلوگیری از تحریف تاریخ هنوز مزار شهدای گلگون کفن نبرد چالدران در مرکز شهر اردبیل یادآور کینه توزی‌ها و جاه‌طلبی‌های آن کشور همسایه است، هشدار می‌دهیم که تمامیت ارضی و وحدت ملی خط قرمز ماست و حال که به ادبیات تاریخ عثمانی علاقه مندید به شما یادآور می شویم فرزندان شهدای چالدران و قزلباش‌های زمان امروز در سپاه لشکر عاشورا، شهداء و سپاه حضرت عباس برای جانبازی در راه وطن با زعامت مرشد زمان‌شان بیش از هر زمان دیگری آمادگی پاسخ دندان‌شکن به کج اندیشان را دارند.

ما ضمن محکوم کردن این اظهارات نسنجیده بر این باور است که رهبران مسلمان به جای طرح چنین مسائل تفرقه انگیزی باید در جهت همگرایی و اتحاد امت اسلامی برای مقابله با رژیم صهیونیستی و تحقق آرمان فلسطین گام بردارند. تاریخ، هویت و فرهنگ ملل منطقه با تار و پود وحدت اسلامی گره خورده و تلاش برای تکه تکه کردن آن چیزی جز شکست به همراه نخواهد داشت. 

والسلام علی من اتبع الهدی